جهاد اکبر، موقعیت،  از مقرهای پشتیبانی گردان مهندسی ـ رزمی تیپ مستقل پیادۀ ۱۸ الغدیر در جنوب غربی استان خوزستان.

پس از تشکیل تیپ ۱۸ الغدیر* در مهر ۱۳۶۲ و استقرار در پادگان شهید عاصی‌زاده* (کیلومتر پانزده جادۀ اهواز ـ اندیمشک)، از جمله مشکلات عمدۀ این تیپ، جابه‌جایی ماشین‌آلات و لوازم مهندسی گردان مهندسی ـ رزمی* برای حضور در مناطق عملیاتی غرب و جنوب‌ غربی استان خوزستان بود که بار ترافیک جاده‌ها را افزایش می‌داد و به تجهیزات و خودروهای این گردان آسیب جدی وارد می‌کرد. به همین سبب، عباس رنجبر، فرمانده گردان مهندسی ـ رزمی، در شهریور ۱۳۶۴ به محمدکاظم میرحسینی، فرمانده تیپ، پیشنهاد ساخت مقری را برای گردان در نزدیکی مناطق عملیاتی داد که پس از موافقت با آن چندین مکان بررسی و سرانجام، موقعیتی در سی‌کیلومتری جنوب جادۀ اهواز ـ خرمشهر، پانصد متر پس از چهارراه صاحب‌الزمان(عج)، انتخاب شد. این مکان با جاده‌ای فرعی به طول ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر به جادۀ اصلی می‌پیوست و اطرافش را خاک‌ریزهایی به ارتفاع سه تا چهار متر احاطه می‌کرد؛ نیز جاده‌ای درون این محوطه و کنار خاک‌ریزها زده بودند که هنگام بارندگی، از نفوذ آب جلوگیری می‌کرد. از ویژگی دیگر این مقر امکان نگهداری دستگاه‌های سنگین مهندسی و فاصلۀ کم آن با خط مقدم بود و فرماندهان تیپ نام آن را جهاد اکبر (مبارزه با نفس) انتخاب کردند (رنجبر، موقعیت ...، ص ۵۰-51).

گردان مهندسی ـ رزمی با استقرار در این موقعیت به برپایی چادرهای انفرادی برای دیگر یگان‌ها و ساخت چهار مقر در قسمت‌های غربی و شرقی آن اقدام کرد. این مقرها بدین شکل چیدمان شده بودند: مقر غربی موقعیت جهاد اکبر، مقر شرقی محل نگهداری پل‌های شناور و دیگر تجهیزات مهندسی، مقر سوم برای نگهداری قایق‌ها و تجهیزات واحد یگان دریایی* و آخرین مقر سنگر بزرگ زیرزمینی به ابعاد ده در پنجاه متر و در امتداد جادۀ فرعی برای استراحت و تجدیدقوای گردان‌های رزمی (همو، مصاحبه ... ).

گردان مهندسی با استقرار در این موقعیت، به ساخت نمازخانه‌ای باشکوه در زیر زمین و در وسط موقعیت، با ابعاد شش در سی متر همراه با محرابی زیبا و دو مناره و گلدسته منقش به سبک کاشی‌کاری اسلامی اقدام کرد. دیگر اقدامات گردان چنین است: ساخت آشپزخانه، حمام عمومی، چندین چشمه دستشویی، دوازده سنگر اجتماعی با رعایت نکات حفاظتی و امنیتی، میدان صبحگاه، دو اتاق فرماندهی، دفتر بخش نیروی انسانی (امور پرسنلی) و تعمیرگاه ماشین‌آلات مهندسی؛ نصب و راه‌اندازی یک ژنراتور برای تأمین برق، حفر یک حلقۀ چاه؛ نصب منبع آب؛ درخت‌کاری و سبزی‌کاری در مقر؛ راه‌اندازی پست دژبانی و ساخت چند سکو به‌منظور به‌کارگیری توپ‌های ضد‌هوایی برای محافظت از حملات هوایی ارتش عراق. مجموع این امکانات مقر را در مقایسه با مقرهای دیگر به مکانی نمونه تبدیل کرده بود (کلانتری سرچشمه، ص ۱۹؛ رنجبر، موقعیت، همان‌جا).

در موقعیت جهاد اکبر، افزون‌بر تعمیر انواع خودروهای مهندسی تیپ الغدیر، تعمیرگاهی هم برای واحد مهندسی قرارگاه کربلا ساخته ‌شده بود و خدمات جزئی مانند تعویض روغن و بادگیری دستگاه‌های مهندسی دیگر یگان‌ها هم ارائه می‌شد (همو، مصاحبه).

موقعیت جهاد اکبر عقبۀ گردان مهندسی برای عملیات‌های والفجر ۸، کربلای ۴، ۵ و ۸، بیت‌المقدس ۷ و پدافند از مناطق نزدیک به این مقر، بود که تا ۱۳۷۱ ش در اختیار این گردان قرار داشت و پس‌ازآن، با اجرای طرح کاشت نیشکر در کنار ساحل کارون، این خاک‌ریزها مسطح شد و زمین‌های مقر به زیر کشت رفت (همان).

مآخذ: رنجبر، عباس، موقعیت جهاد اکبر (مقر گردان مهندسی ـ رزمی تیپ ۱۸ الغدیر)، یزد: مرکز حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و بسیج سپاه الغدیر استان یزد، ۱۳۹۶ ش؛ همو (مسئول گردان مهندسی ـ رزمی تیپ مستقل پیاده ۱۸ الغدیر)، مصاحبه با مؤلف، ۱۶ آذر ۱۳۹۸؛ کلانتری سرچشمه، محمدرضا، شیران الغدیر و یادمان‌های جنوب، یزد: مرکز حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس بسیج و سپاه الغدیر استان یزد، ۱۳۹۳ ش.

/ مریم آبایی/